ΕΤΕΡΟΠΤΩΤΟΙ ΟΝΟΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ - Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ

ΕΤΕΡΟΠΤΩΤΟΙ ΟΝΟΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ 
Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Η γενική ως ετερόπτωτος προσδιορισμός

1. γενική κτητική: δηλώνει τον κτήτορα του ονόματος που προσδιορίζει,

ο Κύρου στόλος, η οικία του Μιλτιάδου, η πόλις ημων

    2. γενική διαιρετική: δηλώνει το διαιρεμένο σύνολο μέρος του οποίου είναι το προσδιοριζόμενο όνομα,

εξήκοντα των νεών, εις των στρατιωτών, ανδρειότατος των Ελλήνων, οψέ της ημέρας

    3. γενική του δημιουργού: δηλώνει το δημιουργό του προσδιοριζόμενου πράγματος,

νόμος Σόλωνος, η Αθηνά του Φειδίου (ενν. το άγαλμα του καλλιτέχνη), άθλος Θησέως, τα έπη του Ομήρου

   4. γενική της ύλης: δηλώνει την ύλη από την οποία είναι κατασκευασμένο το προσδιοριζόμενο πράγμα,

νόμισμα αργύρου, τοίχος πλίνθου, στέφανος δάφνης, κράνος χαλκού

   5. γενική του περιεχομένου: δηλώνει το περιεχόμενο του προσδιοριζομένου πράγματος,

πλοία σίτου, σωρός ξύλων και λίθων, πρατήριον καυσίμων

   6. γενική της ιδιότητας: δηλώνει την ιδιότητα του προσδιοριζομένου πράγματος (μέγεθος, ηλικία). Συνήθως συνοδεύεται από αριθμητικό,

οκτώ σταδίων τείχος, οδός τριών ημερών, παις τριων ετών

   7. γενική της αξίας: δηλώνει την αξία του προσδιοριζόμενου ονόματος (ηθική ή υλική)

χωρίον δέκα μνων, αγρός άξιος ταλάντου

Συνοδεύεται από τα επίθετα: άξιος, ανάξιος, τίμιος, ωνιος, ωνητός, αξιόχρεως (και επιρρήματα παράγωγα από τα παραπάνω επίθετα)

    8. γενική της αιτίας: δηλώνει την αιτία της έννοιας του προσδιοριζόμενου

δίκη κλοπής, γραφή ασέβειας (= έγγραφη μήνυση για ασέβεια), οργή μεγάλων αδικημάτων

  Συνοδεύεται από τα επίθετα: αίτιος, υπαίτιος, αναίτιος,ένοχος, υπεύθυνος, υπόδικος, υπόλογος, ευδαίμων, μακάριος

πολλών αγαθων αιτιοι τοις Ελλησι κατέστησαν, φόνου υπόδικος, ευδαιμων μοι ο ανηρ εφαίνετο του τρόπου και των λόγων

    9. γενική συγκριτική: δηλώνει το πρόσωπο ή το πράγμα με το οποίο συγκρίνεται ένα άλλο όμοιό του.
Συνοδεύεται από επίθετα ή επιρρήματα συγκριτικού ή υπερθετικού βαθμού, και επίθετα και επιρρήματα με συγκριτική έννοια (σε -πλους και -πλάσιος):

πρότερος, ύστερος, διάφορος, ενάντιος, προτεραίος, υστεραιος, πρότερον, πρόσθεν, έτερος, άλλος, διπλους, διπλάσιος, πολλαπλάσιος

ο Όλυμπος υψηλότερος της Όσσης εστιν, ουδεν κτημα σεμνότερον αρετης εστιν, τέχνη διάφορος επιστήμης εστι, διπλάσια απέδωκε ων έλαβε (= έδωσε διπλάσια αυτών που έλαβε)

    10. γενική υποκειμενική: δηλώνει το υποκείμενο της ενέργειας του προσδιοριζομένου ρηματικού ονόματος (αν το όνομα μετατραπεί σε ρήμα ομόρριζο η γενική θα δηλώνει το υποκείμενο)

φόβος των βαρβάρων (=φοβούνται οι βάρβαροι), η νίκη των Ελλήνων (=νίκησαν οι Έλληνες), Θουκυδίδης  συνέγραψεν τον πόλεμον Πελοποννησίων και Αθηναίων (= πολέμησαν οι Πελοπ. και οι Αθηναίοι), η κατάθεσις του μάρτυρος (= κατέθεσε ο μάρτυρας)

    11. γενική αντικειμενική: δηλώνει το αντικείμενο της ενέργειας του προσδιοριζομένου ρηματικού ονόματος (αν το όνομα μετατραπεί σε ρήμα ομόρριζο η γενική θα δηλώνει το αντικείμενο)

ο φόβος των Ειλώτων (= φοβούνται τους είλωτες), η των παιδιών επιμέλεια (=επιμελούνται τα παιδιά), ακροαταί λόγων καλών (= ακούν καλούς λόγους), φειδωλός χρημάτων (= φείδομαι τα χρήματα)